Waarom moeten wij huwelijkse voorwaarden maken?

Waarom moeten wij huwelijkse voorwaarden maken?
En wat voor soort huwelijkse voorwaarden kunnen we maken? Sinds 1 januari 2018 is het toch wettelijk zo geregeld dat wat je voor het huwelijk al bezit van jou privé blijft en dat dit ook geldt voor alles wat je tijdens het huwelijk erft of geschonken krijgt?

Vóór de wetswijziging van 1 januari 2018 was de voornaamste reden om huwelijkse voorwaarden te maken, het privé houden van vermogen dat je bezat voordat je in het huwelijksbootje stapte. Sindsdien is deze reden niet meer van groot belang. Voor huwelijken die op of na deze datum zijn gesloten, ontstaat namelijk niet meer automatisch een algehele, maar een beperkte, gemeenschap van goederen. Toch blijven er genoeg redenen over om huwelijkse voorwaarden te maken. Er zijn verschillende typen huwelijkse voorwaarden mogelijk.

Redenen om huwelijkse voorwaarden te maken

1. Onderneming

Als een echtgenoot bijvoorbeeld tijdens het huwelijk een onderneming start met geld of goederen die niet van hem of haar privé zijn, valt die onderneming in de gemeenschap van goederen. De onderneming is namelijk met gemeenschappelijk of geleend vermogen gefinancierd. Bij echtscheiding zal de onderneming moeten worden gedeeld. Bij faillissement van de onderneming valt niet alleen de onderneming, maar ook het overige vermogen van de gemeenschap van goederen in het faillissement. Met huwelijkse voorwaarden kan dit worden voorkomen.

2. Privévermogen naar eigen kinderen en niet naar stiefkinderen

Als het de bedoeling is dat het eigen bezit van een echtgenoot op den duur uitsluitend naar zijn eigen kinderen gaat en niet naar de kinderen van de andere echtgenoot, is het maken van huwelijkse voorwaarden in combinatie met goede testamenten aan te raden.

3. Andere verhouding dan 50-50

Partners die trouwen, hebben automatisch recht op 50% van het gemeenschappelijke vermogen. In huwelijkse voorwaarden kan deze verhouding anders worden geregeld. Een voorbeeld van een situatie waarin dit van belang kan zijn, is wanneer de partners vóór het huwelijk samen een huis hebben gekocht in een verhouding van 40%-60%. Door huwelijkse voorwaarden voorkom je dat de verhouding vanzelf 50%-50% wordt.

4. Fiscale redenen

Daarnaast kunnen huwelijkse voorwaarden om fiscale redenen nuttig zijn. Bijvoorbeeld om erfbelasting bij levensverzekeringen te besparen.

Paula en Leo zijn getrouwd. Er wordt een levensverzekering op het leven van Leo gesloten. Als Leo komt te overlijden, ontvangt Paula een uitkering van de levensverzekering. Alleen als Paula de premies van deze levensverzekering uit eigen vermogen of inkomen betaalt, en dus niet uit gemeenschappelijk vermogen of inkomen, is de uitkering bij het overlijden van Leo vrij van erfbelasting. Daarom zouden Paula en Leo in huwelijkse voorwaarden moeten regelen dat de premies van de levensverzekering niet worden betaald uit het gemeenschappelijke vermogen of inkomen, maar uit het privévermogen of inkomen van Paula. Huwelijkse voorwaarden kunnen er voor zorgen dat dit mogelijk is. 

Verschillende typen huwelijkse voorwaarden

De belangrijkste soorten huwelijkse voorwaarden zijn de zogenoemde koude uitsluiting, een periodiek verrekenbeding en een finaal verrekenbeding. Het hangt af van de omstandigheden en de toekomstplannen welk type huwelijkse voorwaarden wordt gemaakt.  Een combinatie van deze soorten is ook mogelijk.

Koude uitsluiting

De koude uitsluiting houdt meestal in dat alles ­– ongeacht of je dit al voor het huwelijk had of ‘tijdens de rit’ krijgt – privé blijft. De echtgenoten hebben geen recht op elkaars  inkomen en bezit. Vooral als een echtgenoot – bijvoorbeeld door gewijzigde gezinsomstandigheden – aanmerkelijk minder verdient, kan dit type huwelijkse voorwaarden die echtgenoot in de kou laten staan, zeker bij een echtscheiding. Vandaar ook de naam: ‘koude uitsluiting’.

Periodiek verrekenbeding

Een oplossing voor die vervelende gevolgen is het periodiek verrekenbeding (ook wel ‘Amsterdams verrekenbeding’ genoemd). Dit is  een bepaling in de huwelijkse voorwaarden die regelt dat alles wat een echtgenoot van zijn inkomen overhoudt nadat de kosten van de huishouding zijn betaald, jaarlijks wordt gedeeld met de andere echtgenoot. De ene echtgenoot ‘verrekent’ dus een deel van zijn inkomen met de andere echtgenoot. Op deze manier kunnen inkomensverschillen tijdens het huwelijk worden rechtgetrokken. Ook is een periodiek verrekenbeding handig in het geval dat de ene echtgenoot winsten uit zijn onderneming wil overdragen aan de andere echtgenoot, zonder dat die andere echtgenoot betrokken raakt bij een eventueel faillissement van die onderneming.

Een periodiek verrekenbeding kun je afstemmen op je persoonlijke situatie. Zo kun je regelen dat het inkomen uit vermogen, zoals rendement op beleggingen, niet wordt gedeeld.

Een nadeel van dit type huwelijkse voorwaarden is dat hiervoor wel een vorm van administratie nodig is, wat in de praktijk meestal niet gebeurt. Ook kunnen, ondanks het periodieke verrekenbeding, toch grote verschillen in vermogens ontstaan door bijvoorbeeld waardestijgingen die niet door inkomen zijn veroorzaakt. Ten slotte kan het jaarlijks uitkeren van een deel van het overschot aan de andere echtgenoot om allerlei redenen worden vergeten.

Finaal verrekenbeding

Om de problemen van een periodiek verrekenbeding op te vangen, kennen we ook het ‘finaal verrekenbeding’, al dan niet in combinatie met het periodiek verrekenbeding. In wezen wordt met een finaal verrekenbeding bepaald dat aan het einde van het huwelijk wordt gedaan alsof er een gemeenschap van goederen was, door de vermogens van de echtgenoten bij elkaar op te tellen en de waarde daarvan met elkaar te delen (in vakterm te ‘verrekenen’).

Een finaal verrekenbeding kan ook worden afgestemd op de persoonlijke situatie: je kunt verrekenen ten aanzien van het hele vermogen van beide echtgenoten of van bepaalde vermogens, en verrekenen hoeft niet alleen bij het einde van het huwelijk door overlijden, maar kan ook bij echtscheiding.

Tip
Huwelijkse voorwaarden maak en wijzig je bij notariële akte; een bezoek aan de notaris is dan ook noodzakelijk. Het is aan te raden om huwelijkse voorwaarden te maken vóór het sluiten van het huwelijk.

Op de drie hoofdtypes huwelijkse voorwaarden bestaan veel varianten en aanvullingen. Het opstellen vereist maatwerk, goede voorbereiding en goede kennis van de vele valkuilen op juridisch en fiscaal terrein. Laat je daarbij adviseren door een notaris.

Kom langs of bel ons.  De bespreking is kosteloos. Bel voor het maken van een afspraak voor een bespreking op kantoor of voor een video-call met +31 (0)10 44 53 777. Wij zien ernaar uit om je te mogen begroeten. 

 



 

Dit artikel is ontleend is aan ‘Met Recht Geregeld’ (www.metrechtgeregeld.nl), product van FBN Juristen.