Heerlijk avondje is gekomen

Hoe vaak hoor je iemand zeggen: Ik ben toch zeker Sinterklaas niet. Daarmee bedoelt diegene dat hij geen weldoener is, zoals Sint Nicolaas. 

Nicolaas van Myra (Oudgrieks: Ἅγιος Νικόλαος, "Heilige Nicolaas", bijgenaamd αυματουργός  "de Wonderdoener"), ook wel Nicolaas van Bari of Nicolaas van Patara genoemd was in het begin van de 4e eeuw bisschop te Myra, de toenmalige hoofdplaats van Lycië in het zuid-westen van Klein-Azië (een gebied in het huidige Turkije) en een toenmalige Romeinse provincie. Hij kwam uit een rijke familie van Griekse afkomst.

Hij was al tijdens zijn leven een grote bekendheid en erg geliefd. Om die reden werden zijn botten bewaard in een kerk, iets buiten de stad Myra. In het jaar 550 werd hij heilig verklaard door de Grieks-Katholieke Kerk. De kerk boven zijn graf werd een basiliek en is in de 6e en de 8e of 9e eeuw gemoderniseerd. Tussen de 6e en de 12e eeuw werd zijn bekendheid verder vergroot dankzij pelgrimstochten naar Myra. In 1087 werden de beenderen van Nicolaas door zeevaarders meegenomen uit angst dat de islamitische Seltsjoeken ze zouden vernietigen. De beenderen gingen grotendeels naar het Italiaanse Bari, waar speciaal voor deze beenderen een kerk en later zelfs een basiliek werd gebouwd. Al snel kreeg de Nicolaas-verering in Europa een sterke impuls en gingen pelgrims massaal naar Bari.

Nicolaas werd als heilige toegevoegd aan de heiligenkalender van de Rooms-Katholieke Kerk. Na de 11e eeuw werd Sint-Nicolaas de hoofdpersoon in tal van legenden. In Oost-Europa is Nicolaas van Myra tot op heden een belangrijke heilige, in West-Europa groeide zijn verering met name in de tijd van de Reformatie uit tot een volksfolklore rondom zijn sterfdag. Belangrijke elementen van het Sinterklaasfeest gaan op hem terug. 

Want Sinterklaas was een weldoener. Een goed en heilig man. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het verhaal van de drie dochters van een koopman die zijn vermogen had verkwanseld en op het punt stond zijn jongste dochter te verkopen op de slavenmarkt. Nicolaas geeft hun vader anoniem een goudklompje. Het zijn verhalen over levens die dreigen vast te lopen, en dan trekt Nicolaas zich dat aan en zorgt voor een oplossing. Zoals wij dat ook in onze praktijk tegen komen, met schenkers of testateurs als weldoeners. Voor hun eigen nageslacht of voor derden.

Nicolaas stierf op 6 december 342 N.C. op een voor die tijd hoge leeftijd, waarschijnlijk van ouderdom. In 1953 werden zijn beenderen onderzocht. Hij moet ongeveer 1,67 meter lang zijn geweest en aan chronische artritis hebben geleden aan zijn bekken. Hij werd buiten de stad Myra begraven, waar een ruïne van de herbouwde basiliek nog steeds te bezichtigen is. Uit beschrijvingen van de 6e eeuw blijkt dat de cultus rond Nicolaas al stevig verankerd was. In 1087 werd het grootste deel van zijn botten overgebracht naar Bari en andere plaatsen.

Sint-Nicolaas is de beschermheilige van schippers, scheepsbouwers, vissers, gevangenen, onschuldig veroordeelden, advocaten, notarissen, deurwaarders, bankiers, dokwerkers, graanhandelaars, kuipers, wijnhandelaars, schilders, parfumeurs, apothekers, bakkers, clerici, vrijers, kinderen, prostituees en kooplieden. Veel havensteden hebben Sint-Nicolaas als beschermheilige. Bijvoorbeeld de gemeente Amsterdam.

Uitgerekend deze week is een heilig stukje bot uit - volgens de overlevering - het geraamte van bisschop Nicolaas van Myra bijgezet in de Nicolaasbasiliek in Amsterdam.

En als notaris met de slogan "Goed voor elkaar" en met heel veel Amsterdamse klanten koesteren wij natuurlijk het verhaal van onze beschermheilige, dat nog elk jaar zoveel mensen, jong en oud, gelukkig maakt.